تابلو فرمان و تابلو برق آسانسور دو قسمت اصلی موتورخانه آسانسور را تشکیل می‌دهند. کنترل آسانسور به وسیله میکروکنترلر موجود در تابلو برق آسانسور و با استفاده از کنتاکتورهای فرمان و دیگر المان‌ها انجام می‌شود. اگر چه تابلو برق در حوزه تاییده اداره استاندارد آسانسور جای دارد؛ اما نظارت و تایید ناظرین حتما الزامی است. اگر سوالاتی نظیر تابلو برق آسانسور چیست؟ چه کاربردی دارد؟ از چه قطعاتی ساخته شده است؟ را در ذهنتان مرور می‌کنید، کافیست برای یافتن پاسخ این سوالات با آتی سازان همراه شوید تا با جزئیات و وظایف تابلو برق بیشتر آشنا شوید.

تابلو برق چیست؟

تابلوهای برق در صنعت و ساختمان انواع مختلفی دارند، وظیفه اصلی تابلو برق‌ها حفاظت از مدارها، کنترل و فرمان آن‌ها و مدیریت توزیع برق در ساختمان و تجهیزات برقی است. این مدارها دارای المان‌های حفاظتی و کنترلی نظیر کلیدهای اتوماتیک، کلیدهای مغناطیسی، رله‌های کنترلی و نمایشگرها هستند که باعث محافظت از مدارهای برق در برابر اتصال کوتاه، اضافه بار، آتش سوزی و برق گرفتگی می‌شوند و کنترل یا راه اندازی تجیهزات برقی را برای ما آسان‌تر می‌کند. با توجه به مشکلات احتمالی از نصب تجهیزات و قطعات تابلو برق و در دسترس بودن قسمت‌های برق دار، سازندگان به منظور حفاظت و ایمنی بیشتر، طراحی تابلو را به صورت محفظه بسته انجام می‌دهند تا غیرقابل دسترس باشد.

بررسی انواع تابلو برق آسانسور

تابلو برق دارای انواع مختلفی از جمله تابلو فرمان بارانی و تابلو برق آسانسوری است، تابلو برق آسانسور نیز خود به دو نوع دو سرعته و تابلو کنترل درایودار تقسیم بندی می‌شود. هر کدام از تابلو برق‌های درون آسانسور دارای اجزا و کاربرد متفاوتی هستند. تابلو برق برای توزیع برق به صورت تک فاز یا سه فاز به برد آسانسور و سایر تجهیزات آن کاربرد دارد. اجزای تشکیل دهنده تابلو برق شامل موارد زیر است:

• سیم
• فیوز‌های سه فاز
• پریز تک فاز
• لامپ سیگنال
• پایه ارت
• کانال‌ها

تابلو کنترل درایودار

این تابلو برق نسبت به نوع دو سرعته آن دارای مزایای بسیار زیادی است و کاربرد بیشتری نیز دارد. با توجه به درایو موجود در این نوع تابلو برق، امکان تغییر سرعت و گشتاور وجود دارد. کنترل ولتاژ و فرکانس و تغییر سطح از جمله وظایفی است که درایو موجود در این تابلو برق انجام می‌دهد. با توجه به موارد مذکور سرعت حرکت آسانسور به صورت مداوم تغییر می‌کند در این صورت کبین دچار حرکت و شوک ناگهانی نمی‌شود. از جمله مزایای این تابلو برق نسبت به تابلو برق دو سرعته می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• بهینه سازی سرعت
• کاهش مصرف برق
• افزایش طول عمر مفید موتور
• کاهش استهلاک موتور

تابلو برق دو سرعته

این نوع تابلو برق دارای دو سرعت مختلف و یا دو سیم پیچ است. در این نوع تابلو برق سرعت در ابتدا بسیار زیاد است که به مرور کم شده تا به سرعت مجاز و استاندارد برسد. در این صورت به کابین و مسافران درون آن شوک ناگهانی وارد می‌شود. این نوع تابلو فرمان از نظر فنی نیز دارای مشکلات بسیار زیادی از جمله مشکل در استارت خود نیز می‌باشد. به همین علت توصیه می‌شود از تابلوی درایودار برای آسانسور خود استفاده کنید.

تابلو برق آسانسور و تفاوت آن با تابلو فرمان

اگر در زمینه آسانسورها فعالیت دارید و مهارت و حرفه شما مربوط به آسانسور است و یا اگر مقالات آسانسوری آتی سازان را مطالعه کرده باشید، می‌دانید که موتورخانه آسانسور، از  تابلو برق و تابلو فرمان آسانسور تشکیل شده است.

تابلو فرمان آسانسور وظیفه کنترل آسانسور را بر عهده دارد. در حقیقت کنترل سرعت موتور آسانسور، کنترل بسته و باز شدن درب آسانسور و کنترل ترمزها بر عهده تابلو فرمان است. در تابلو فرمان نیاز است وضعیت و موقعیت کابین آسانسور در هر لحظه تشخیص داده شود، همچنین درخواست‌های ارسال شده از کابین و طبقات بررسی گردد و پس از پردازش لازم، فرمان صحیح صادر شود.

اما تابلو برق، با استفاده از کنتاکتورهای فرمان و میکروکنترلر موجود در آن، کنترل آسانسور را انجام می‌دهد. کیفیت قطعات استفاده شده در تولید تابلو برق امری مهم است به گونه‌ای که انتخاب نادرست می‌تواند مشکلاتی از قبیل آلودگی صوتی هنگام حرکت کابین را به دنبال داشته باشد.

اجزای تابلو برق آسانسور

تغذیه تابلو برق از طریق یک کابل پنج رشته‌ای با سطح مقطع شش میلیمتر مربع و از سمت تابلو مشاعات GDB انجام می‌شود. برای این کار، سه رشته سیم فاز آن وارد کلید مینیاتوری می‌شود. همچنین رشته نول به شینه نول و هادی حفاظتی آن به شینه زمین تابلو برق متصل می‌گردد. میزان مصرف تابلو در انتخاب کابل سه فاز ورودی و کلید مینیاتوری تاثیر گذار است.

از آنجا که هنگام اتصال کوتاه، سرعت عمل فیوز بیشتر از کلید مینیاتوری است، به جای کلید مینیاتوری سه فاز در تابلو برق، از یک کلید مینیاتوری سکسیونری استفاده می‌شود.

خروجی کلید مینیاتوری سه فاز، سه قسمت را تغذیه می‌نماید:

1. برای قطع و وصل کردن برق کل آسانسور، بدون باز کردن درب تابلو، به یک کلید ۰ و ۱ در تابلو برق وصل می‌شود.
2. برای ترمینال ورودی چراغ سیگنال، به سه عدد کلید فیوز شیشه‌ای دو آمپر وارد می‌شود.
3. امکان اتصال آن به یک باس بار یا رابط مینیاتوری سه فاز وجود دارد.

جزئیات کلیدی در ترسیم دیاگرام توزیع برق آسانسور

در طراحی و ترسیم دیاگرام تک خطی تابلوی توزیع برق بایستی موارد زیر رعایت شود:

حتما در نقشه، تابلو برق آسانسور رسم شود.

مصرف الکتریکی چاهک آسانسور از تابلوی اصلی آسانسور تغذیه می‌گردد.

تابلو توزیع آسانسور به صورت مستقیم به تابلو توزیع اصلی مشاعات متصل می‌گردد. چنانچه دیزل ژنراتور در ساختمان باشد، نیاز است ابتدا کابل‌های تغذیه آسانسور به تابلوی ATS و سپس به تابلو توزیع آسانسور وصل شود.

– محل نصب تابلو برق در مکانی قابل رؤیت داخل موتورخانه آسانسور است، دقت داشته باشید که تابلو پشت درب قرار نگیرد و در معرض دید باشد.

یادآوری:

وجود یک کلید اصلی سه فاز قابل قطع روی تابلو برق الزامی است، همچنین یک کلید گردان برای قطع و وصل برق تابلو کنترل و فرمان ضروری می باشد.

کابل کشی برق آسانسور چگونه است؟

کابلی از تابلو مشاعات تا تابلو برق با حداقل سطح مقطع ۶×۵  برای تݝذیه آسانسور کشیده می‌شود. کابل روشنایی چاله آسانسور و کابل تغذیه آسانسور را می‌توان از چاه آسانسور عبور داد؛ اما پیشنهاد می‌کنیم کابل تغذیه آسانسور را از رایزرها عبور دهید. به این نکته توجه داشته باشید که استفاده از مسیر(شافت) آسانسور به عنوان کانال بالارو برای هر نوع مداری جز مدارهای مجاز مربوط به خود آسانسور ممنوع است. به جز مواردی که کانال عبور این گونه مدارها با دیواری که حداقل ضخامت آن برابر ۱۰ سانتیمتر یا دیواری که وزنش معادل آن از بتن باشد، از مسیر(شافت) آسانسور مجزا شده باشد بنابراین استفاده از این دیوار به عنوان دیوار حامل کابل‌ها غیرمجاز است.